SIFIR NOKTASINDAKİ KADIN

Firdevs... Sıfır noktasındaki kadın, öncesiz ve sonrasız. Öncesi var, var tabii ama; iyisiyle kötüsüyle bir gelecek vadedecek kadar yok. Hiç başlamamışçasına, beklentisiz, derin bir kabulleniş, kendi içinde tüm dünyaya yetecek bir otorite, katıksız dirayet, yaşamayı toptan reddedecek yaşanmışlık, ama her şeyden fazla haklı olmanın verdiği suskunluk...

 
"Sıfır Noktasındaki Kadın"... İlk basımı 1987'de yayımlanıyor kitabın. Zamana mâl olmuş da denebilecek kült bir kitap. Aradan geçen yıllar içinde en vasat düzlemde bile varlık göstermiş, MEB'in 100 temel eser listesine girmeden de klasik haline gelmiş. 

 

Yazarı; Mısırlı, feminist ve tıp doktoru olan Neval El SEDDAVİ. Kitapları arasından "Sıfır Noktasındaki Kadın" bir boy öne çıksa da yaklaşık 24 kitabı yayımlanmış. Çıkış noktası feminizm olunca; yaptığı tıbbi vaka araştırmaları, yazdığı kitapları ve dillendirdiği fikirleri hep kadına ve toplumsal cinsiyet yaklaşımlarına dair olmuş. Hâl böyle olunca da sırasıyla aydın etiketi almış, Mısır hükümeti tarafından baskılanmış ve cezaevine konmuş. Kitabın kahramanı Firdevs’le konuşmak için doktor olarak girdiği Kanatır Cezaevi'ne, bu sefer de tutuklu olarak girmiş. Sonrasında ise bunlar hiç yaşanmamış gibi; ABD üniversitelerinde ders vermiş, Duke Üniversitesi'nde çalışmalar yürütmüş.

 

Kıssadan hisse; Âdem Oğlu veya Havva Kızı, kim olduğunun değeri yok, dönüp dolaşıp aynı yerden farklı surette mutlaka geçiyorsun.

 

Yazar "Mısırlı Kadınlar ve Nevroz" adlı araştırmasında, hafif ve şiddetli akli denge sorunları yaşayan vakalara yer vermek istemiş. Bunun için de çeşitli klinik, hastane ve cezaevinden kadın hastalarla psikiyatrik görüşmeler düzenlemiş. Cezaevi doktoru olan arkadaşı, adam öldürdüğü için idam edilecek bir kadını uzun uzadıya anlatınca da büsbütün Firdevs'e odaklanmış. "Daha önce hiç katil bir kadın görmemiştim." diye anlatıyor yazar. Gerçek bir kadının öyküsü bu yani.

 

Kadın ki, ne cezaevi sınırlarında ne de ötesinde böylesi görülmemiş diye anlatılıyor. Ne ziyaretçi kabul ediyor, ne kimseyle konuşuyor, ne yemeğine dokunuyor, gün ağarana kadar gözünü bile kırpmıyor. Ölüm hücresinde zamanı durduran Mısırlı fahişe o. Ailesi alt tabakaya; kendisi ortaokul diploması ve arzularıyla orta sınıfa; saçı, makyajı, pahalı ayakkabıları ise üst sınıfa ait. Başarılı bir fahişe çünkü o, ya da, en azından "O" kendini böyle tanımlıyor. Dünyada kadın olmanın beyanı ise, idamına birkaç saat kalan bu kadının anlatacaklarında gizli.