Bugün sizleri geleceğin bir turist rehberi olarak oldukça işe yaradığını düşündüğüm, içerisinde harika bilgilerin bulunduğu, bu bilgilerin resimlerle desteklenip rengarenk bir kitap hâline getirildiği, benim çok ama çok sevdiğim bir eserle buluşturacağım; Bedrettin Cömert’ten Mitoloji ve İkonografi.

     Öncelikle kelimelerin ne anlamlara geldiklerine bir bakalım istiyorum. Böylece kitabı daha iyi anlayabiliriz. Mitoloji, mythos, epos ve logos kelimelerinden oluşmaktadır. Mythos; mit yani masal, efsane anlamına gelmektedir. Epos ise belirli bir düzen ve ölçüde söylenen sözdür, yani şiir, destan, ezgidir, batı dillerinde epik olarak bilinmektedir. Logos da dilimize -loji şeklinde geçen bilim dallarının sonuna eklenen ektir. Bütün bunları birleştirdiğimizde ise mitolojiye kısaca “efsaneler bilimi” diyoruz. 

     Peki mitoloji neden ve nasıl ortaya çıkmıştır? İnsanlar neden böyle bir şeye ihtiyaç duymuş ve bugün efsaneler dediğimiz şeyleri yaratmıştır? İnsan ırkı her zaman meraklı olmuştur. Çevresinde olup bitenleri mantıklı bir çerçeveye oturtup anlamaya çalışmıştır. Bu eskiden de böyleydi, şimdi de böyle. İlk çağlarda insanlar ellerindeki sınırlı bilgiyi kullanmaya çalışarak yağmur, deprem, doğal afet gibi konulara açıklık getirmeye çalışmışlar. Tabii şimdi bilimden faydalanarak her şeyin nedenini bilsek de, bu o zamanlar pek de mümkün değildi. Yağmur yağmış, kafalarında kendilerinden daha güçlü bir varlık yaratarak, o varlığın bunu yaptığına kanaat getirmişler. Deprem olmuş, kötü bir şey yaptıkları için ilahi güç tarafından cezalandırıldıklarını düşünmüşler. Böyle böyle tanrı ve tanrıçalar çıkmış ortaya -ki insanın elinde olmayan, ondan daha büyük şeyleri açıklamasına yardımcı olmuş. Bugün bizim masal ya da efsane dediğimiz anlatılar, eskiden insanların inançlarını oluşturmuş.

​

“Hangi türden olursa olsun, bir sanat ürününün tadılması, onun kavranılmasıyla doğru orantılıdır.”

 

   Kitabımız yayımcının notuyla başlıyor daha sonra da Bedrettin Cömert’in bilimsel kişiliği anlatılıyor ki bence oldukça gerekli bir bölüm. Sanat tarihiyle iç içe olan bir insanın, bu konudaki bir kitabı neden ve nasıl yazdığını kısaca okuyoruz. Sizler için kısa bir özet geçmek istiyorum; Roma Üniversitesi’nde Edebiyat lisansı alan Cömert, aynı zamanda Türkiye’de de dergilerde şiirler, denemeler, çeviriler yayımlamıştır. Daha sonra Türkiye’ye gelerek Hacettepe Üniversitesi Sanat Tarihi bölümünde Mitoloji ve İkonografi derslerini vermiştir. Şu anda sanat tarihi ile ilgili bir kaynak olarak görülen, “Sanatın Öyküsü”nü anlaşılır bir Türkçe ile çevirmesiyle birlikte Türk Dil Kurumu’ndan ödül almıştır. 

    Daha sonra Bedrettin Cömert’in yazdığı bir girişle devam ediyor kitabımız sanat ve sanat eserleri hakkında bilgi verip kendi düşüncelerini anlatıyor bizlere, ardından Yunan mitolojisi geliyor. Hesiodos’a göre evrenin nasıl oluştuğunu anlatıyor. Sonsuz boşluk dediğimiz Khaos’tan Toprak Ana (Gaia), Ölüler Ülkesi’nin en korkunç ve en derin yeri olarak tabir edilen Tartaros, Eros (aşk), Erebos (yeraltı karanlığı) ve Nyks (gece) doğmuştur. Ardından Toprak Ana Uranos (gök), Pontus (deniz) ve dağları yaratmıştır. Yunan mitolojisi genellikle Gaia ve Uranos üzerinden devam etmiştir. Neredeyse artık herkesin bildiği on iki Titan da bu ikiliden doğmuştur. Ve tabii Titanların soyundan da daha sonraları Olimposlular olarak adlandırdığımız tanrı ve tanrıçalar gelmiştir. Bu şekilde evrenin ve tanrıların yaratılışını okuyoruz ilk bölümde. Daha sonra insanın yaratılışını da anlatıp artık yunan mitolojisindeki aklınıza gelebilecek bütün tanrıları görüyoruz. Yapılan heykeller ve çizilen resimlerle anlattıklarını destekleyerek bize görsel bir şölen yaşatıyor Cömert.