Jean- Jacques Rousseau,  Aydınlanma Çağı düşünürü ve yazarıdır. Aynı zamanda bir eğitimcidir de diyebiliriz. Çünkü kendini bu şekilde de tanımlıyor. Her ne kadar eğitim konusunda  pratikte başarılı olmadığı yönünde görüşler olsa da siyasi görüşlerinin Fransız Devrimi’ni etkilemiş olduğunu göz ardı edemeyiz. Ve hatta günümüz koşulları dikkate alındığında bazı düşünceleri baskın denilecek ölçüde gerici-kışkırtıcı olsa da bazı düşünceleri de onun ileri görüşlü bir insan olduğunu kitaplarını, düşüncelerini okuduğumuzda gösteriyor bize. İşte Emile adlı klasik eserini okumam benim için bu anlamda önemli oldu. Kitap beş bölümden oluşuyor. Az sayıda bölümden oluşmasına aldanmayın, bayağı hacimli bir eser. Bu yüzden kitabı uzun bir süreye yayarak, sindire sindire  okumakta fayda olduğunu düşünüyorum. Çünkü kurgu dışı. Yani bir olay örgüsünün aksine tamamen bir düşünce kitabı. Rousseau bir çocuğun nasıl eğitileceğine dair düşüncelerini anlatıyor kitapta. Zaman zaman konu dışına çıkıp sadece kendi görüşlerini anlattığı kısımlar da olmuyor değil. Bu açıdan bakılınca bir “deneme” türü tadını da veriyor. 

    Kitabın ilk bölümünde Emile henüz bir bebek. Yani düşünürümüz bu kısımda, bir bebeğin nasıl yetiştirileceğini ele alıyor. İkinci bölüm çocukluk çağı. Üçüncü bölüm ilk gençlik çağı. Yani tam olarak ne çocuk ne de ergen diyebildiğimiz çağ. Dördüncü bölüm ergenlik çağı. İşte bu kısımda şunu dile getirmek isterim: keşke Rousseau, ergenlik gibi bireyin düşüncelerinin şekillenmeye, oturmaya başladığı bu önemli evreyi daha detaylı anlatsaydı; üzerinde daha çok dursaydı. Beşinci bölümde, son bölümde, ise yetişkinlik evresini, evlenme çağını anlatıyor. Şimdi bölümlerde biraz daha durma vaktim gelmiştir. İşte bu kısımları beni etkileyen ölçüde anlatmak isterim:

     Rousseau’nun bebek kundaklama adetine bakışına ben de katıldım; o bunu bebeğin hareketlerini kısıtlayan, fiziki olarak düzgün yetişmesini önleyen bir gelenek olarak görüyor. 

    Çok hoşuma giden bir diğer düşüncesi de şuydu: “Çocuk, hiçbir şey söylemeden, çaba sarf ederek elini uzattığında, mesafesini kestiremediği için nesneye eriştiğini sanır ama yanılmaktadır. Elini uzatarak yakınıp bağırdığında ise artık mesafe konusunda yanılmaz, ya nesneye yaklaştırılmasını ya da size onu getirmenizi buyurmaktadır. Birinci durumda, onu yavaş yavaş, küçük adımlarla, nesneye götürün. İkinci durumda onu duymuyormuş gibi yapın; ne kadar çok bağırırsa o ölçüde az işitmelisiniz. Onu ne insanlara -çünkü onların efendisi değildir- ne de kendisini hiç duymayan nesnelere buyurmamaya erkenden alıştırmak önemlidir.”